100 lat temu powstał Główny Związek Straży Pożarnych RP
W 2021 roku przypadają dwa istotne dla współczesnej ochrony przeciwpożarowej jubileusze. Niedawno obchodziliśmy 30-lecie uchwalenia ustaw o PSP i ochronie przeciwpożarowej. Z kolei przed tygodniem odbyły się centralne obchody 100-lecia powołania Głównego Związku Straży Pożarnych RP.
W sobotę 4 września 2021 roku odbyły się centralne obchody 100-lecia utworzenia Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP „W JEDNOŚCI SIŁA”. Uroczystości rozpoczęła o godz. 11:00 msza święta w intencji strażaków w Archikatedrze Warszawskiej pod przewodnictwem biskupa pomocniczego archidiecezji warszawskiej ks. bp Michała Janocha i kapelanów straży pożarnej. To właśnie w Archikatedrze Warszawskiej spotykali się strażacy w latach 1916, 1921, 1924, gdy przybywali do stolicy, by radzić nad bezpieczeństwem naszego kraju i zadaniami strażackich Związków.
Związki strażackie działające pod zaborami, walczące przez lata o zachowanie polskości i odzyskanie niepodległości Polski, spotkały się na I Ogólnopaństwowym Zjeździe Straży Pożarnych RP w Warszawie, w dniach 8-9 września 1921 roku. Na wspólnych obradach powołany został do życia Główny Związek Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, którego kontynuatorem jest Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Związek OSP RP tym roku obchodzi jubileusz 100. rocznicy zjednoczenia ruchu strażackiego. Związek OSP RP ogromadza ponad 16 tysięcy OSP zrzeszających ok. 700 tysięcy członków. Strażacy ochotnicy nie tylko ratują życie i mienie ludzkie ale również pielęgnują tradycję, rozwijają i chronią dziedzictwo kultury poprzez m.in. aktywność orkiestr dętych, zespołów artystycznych i edukacyjną działalność muzeów strażackich, izb pamięci OSP oraz liczne wydawnictwa. W ramach obchodów jubileuszu na terenie całego kraju wydawane są publikacje, organizowane wystawy, koncerty oraz konferencje.
Oprawę muzyczną podczas sobotniego nabożeństwa zapewniły Orkiestra OSP Suchowola z woj. podlaskiego oraz Kameralny Chór Mieszany CANTUS z Połczyna Zdroju z woj. zachodniopomorskiego. Na zakończenie mszy świętej Prezes ZG ZOSP RP druh Waldemar Pawlak wraz z członkami ZOSP RP złożyli kwiaty pod urną z „Ziemią z pobojowisk wojny światowej zbroczonych krwią Polaków w latach 1914-1920-21” oraz na grobie Prymasa Tysiąclecia kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Punktualnie o godzinie 12:30 na Placu Zamkowym rozpoczął się uroczysty apel w hołdzie pokoleniom strażaków służących ludziom i Ojczyźnie, często poświęcając zdrowie i życie, w setną rocznicę powstania jednolitej strażackiej organizacji. Uczestników uroczystości wprowadził na Plac druh Tadeusz Wróblewski. Następnie dowódca uroczystości druh Przemysław Zieliński złożył Prezesowi ZG ZOSP RP meldunek o gotowości do rozpoczęcia apelu.
Na maszt wieży zegarowej Zamku Królewskiego w Warszawie podniesiona została polska flaga narodowa, a następnie zagrano i odśpiewano Mazurek Dąbrowskiego oraz Hymn Związku OSP RP – „Rycerze Floriana”.
W sobotę gościliśmy blisko 150 pocztów sztandarowych, w tym znaczną grupę pocztów ochotniczych straży pożarnych mających 100 i więcej lat oraz liczną reprezentację Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych.
Związek Ochotniczych Straży Pożarnych posiada struktury zgodne z podziałem administracyjnym kraju. Pierwszym jej szczeblem są Oddziały Gminne i Miejsko-Gminne w liczbie 2 199, kolejnym jest 340 Oddziałów Powiatowych Związku OSP RP, a następnie 16 Oddziałów Wojewódzkich.
Podczas apelu były z nami poczty sztandarowe reprezentujące każdy szczebel administracyjny Związku OSP RP w kraju, sztandary wszystkich Oddziałów Wojewódzkich oraz sztandar Zarządu Głównego Związku OSP RP.
Po przywitaniu uczestniczących w apelu Ochotniczych Straży Pożarnych i przybyłych gości przemówienia okolicznościowe wygłosili Prezes Zarządu Głównego ZOSP RP Waldemar Pawlak i Komendant Główny PSP nadbryg. Andrzej Bartkowiak, odczytano również listy gratulacyjne od Prezydenta RP, Marszałek Sejmu, Przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu Strażaków oraz Prezesa Fundacji WOŚP Jerzego Owsiaka.
Z okazji doniosłego jubileuszu Związek OSP RP przygotował medal okolicznościowy, który podczas apelu otrzymały OSP i Oddziały Związku OSP RP biorące udział w uroczystości.
Członkowie Komisji Kultury przygotowali pieśń „Płonie w nas strażacki zew”, którą wykonał Chór CANTUS. Utwór nawiązuje do strażackiego etosu i piękna bezinteresownej służby ludziom i ojczyźnie.
Ostatnim punktem obchodów były występy artystyczne strażackich orkiestr. Jako pierwsza zagrała Orkiestra Dęta OSP Nadarzyn z woj. mazowieckiego pod dyrekcją Mirosława Chilmanowicza. Jako kolejna wystąpiła Młodzieżowa Orkiestra Dętą OSP Suchowola pod dyrekcją Jarosława Szczerby, której towarzyszył zespół taneczny „FOCH”.
Dziękujemy wszystkim za udział w uroczystości obchodów jubileuszu 100-lecia zjednoczenia ruchu strażackiego i działalności pod wspólnym sztandarem Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej. To spotkanie rozpoczęło cykl imprez prezentujących tradycję i dorobek ruchu ochotniczego pożarnictwa na szczeblu krajowym oraz w lokalnych społecznościach. Dziękujemy gościom i mieszkańcom za ciepłe przyjęcie strażaków ochotników, którzy służą ludziom i ojczyźnie od ponad 100 lat.
Tekst: Nina Mirgos-Kilanowska – Rzecznik Prasowy Związku OSP RP,
Foto: Związek OSP RP