Projekt ustawy o OSP po zmianach opublikowany
Na portalu Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o Ochotniczych Strażach Pożarnych. Jest to poprawiona, w wyniku publicznych konsultacji wersja projektu, który upubliczniono na przełomie kwietnia i maja tego roku.
W poniedziałek (5.07) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji skierowało do konsultacji i uzgodnień projekt ustawy o Ochotniczych Strażach Pożarnych. Projekt jest efektem konsultacji ze środowiskami strażackimi, jakie MSWiA i Państwowa Straż Pożarna prowadziły w maju i czerwcu br. W projekcie znalazł się katalog zadań ochotniczych straży pożarnych. Wskazano również źródła finansowania działalności jednostek. Od bazowego projektu ustawy o ochotniczej straży pożarnej, który poznaliśmy na przełomie kwietnia i maja różni się nie tylko tytułem.
Tak jak kierownictwo resortu spraw wewnętrznych zapowiadało, wycofano się z budzących w części środowisk kontrowersje przepisów o tworzeniu jednostek ratowniczo-gaśniczych OSP. W pierwotnej wersji projektu zapisano, że tylko te OSP, które w swojej strukturze wydzielą JRG OSP byłyby jednostkami ochrony przeciwpożarowej. Chociaż propozycja miała duże grono sympatyków, nie brakowało też opinii krytycznych. W nowej wersji projektu nie znajdziemy również przepisu uchylającego przepisy o krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym w ustawie o ochronie przeciwpożarowej. Ratownika OSP, zastąpił obiecany strażak-ratownik OSP.
Dodatki do emerytur w zmienionej formule
Jedno z najważniejszych zagadnień tego projektu, to wprowadzane świadczenie ratownicze. Będzie to dodatek do emerytury dla strażaków-ratowników OSP. O jego przyznanie będą mogli wnioskować strażacy-ratownicy OSP, którzy ukończyli 65 rok życia i są w stanie udokumentować 25-letni staż udziału w akcjach ratowniczo-gaśniczych. W przypadku kobiet, 60 rok życia i udokumentowane 20 lat udziału w akcjach. W starej wersji jego wysokość miała być równa 1/14 minimalnego wynagrodzenia. Natomiast w nowej wersji projektu czytamy, że będzie on wynosił 200 złotych miesięcznie. Będzie on również podlegał waloryzacji co 3 lata. Ponadto jego wysokość wzrastałaby z urzędu w przypadku zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeżeli ustawa zostanie uchwalona, o podobny dodatek będą mogli starać się również ratownicy górscy, którzy nie byli zatrudnieni przez GOPR lub TOPR.
Oprócz tego, strażakom-ochotnikom nadal będzie przysługiwał ekwiwalent za udział w akcjach ratowniczo-gaśniczych i ćwiczeniach. Tak jak dotychczas, jego maksymalna wysokość to 1/175 minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nowością jest proponowany przepis obligujący rady gmin do ustalania kwot ekwiwalentu co dwa lata.
Odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu i straty w mieniu
W projekcie ustawy znalazły się też regulacje dotyczące odszkodowań dla strażaków OSP, którzy ulegli wypadkowi, bądź ponieśli stratę w mieniu. O odpowiednie rekompensaty będą mogli wnioskować sami strażacy-ratownicy OSP, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu, bądź straty w mieniu podczas realizacji zadań określonych w ustawie. W przypadku śmierci strażaka podczas wykonywania zadań, z takim samym wnioskiem będą mogły zgłaszać się członkowie jego rodziny. Co ważne, świadczenia takie będą przysługiwały również strażakowi-ratownikowi OSP, który na przykład ulegnie wypadkowi w drodze na alarm do strażnicy. Koszt pogrzebu ratownika OSP, który zmarł podczas akcji ratowniczo-gaśniczej ma pokrywać Komendant Główny PSP z budżetu właściwej jednostki PSP.
Szkolenia
Zgodnie z propozycją autorów projektu ustawy, do szkolenia podstawowego dla strażaków-ratowników OSP, będą mogli przystępować kandydaci, którzy ukończyli 16 rok życia oraz uzyskali zgodę rodziców. Szkolenia podstawowe i specjalistyczne organizowane przez Państwową Straż Pożarną będą opłacane z budżetów. W celu realizacji szkoleń, jednostki PSP będą mogły zatrudniać zewnętrznych instruktorów. Mogą to być, np. emerytowani funkcjonariusze PSP, bądź inne osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.
W projekcie znalazł się również przepis, wedle którego:
Ukończenie przez strażaka-ratownika Ochotniczej Straży Pożarnej szkolenia podstawowego, kursu z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz szkoleń z poszczególnych dziedzin ratowniczych w zakresie podstawowym, uznaje się za równorzędne z ukończeniem szkolenia w zawodzie strażak.
Taki strażak w postępowaniu kwalifikacyjnym o przyjęcie do służby w PSP będzie miał większe szanse powodzenia. Oczywiście o ile spełni wszystkie pozostałe kryteria naboru. Nie będzie też musiał odbywać ponownie takiego szkolenia.
W projekcie przewidziano również kursy na prawo jazdy kategorii „C” dla strażaków-ratowników OSP. Zgodnie z deklaracjami sfinansują je jednostki PSP z własnych budżetów.
Co jeszcze?
Bez istotniejszych zmian względem pierwotnego projektu, w nowym znalazły się również inne propozycje. Mowa tutaj o legitymacjach służbowych strażaka-ratownika OSP, wzorowanych na dokumentach jakie odbiorą wkrótce funkcjonariusze PSP. Projektodawcy pozostawili proponowane rozwiązania dotyczące organizacji imprez, z których dochód będzie przekazany na cele statutowe. Bez zmian pozostaje też kwestia sprzętu ratowniczego, będącego majątkiem likwidowanej OSP. MSWiA obstaje przy tym, aby pojazdy i sprzęt zakupiony z udziałem środków publicznych przechodził na własność gmin i zasilał pozostałe lokalne jednostki. Zachowano też przepisy dotyczące wprowadzanych odznaczeń: „odznaki Świętego Floriana za zasługi dla społeczności lokalnej” oraz „Krzyża Świętego Floriana”.
Autorzy projektu chcą, aby ustawa weszła w życie z początkiem 2022 roku. Obecnie jest na etapie uzgodnień międzyresortowych i konsultacji. O wyrażenie opinii na temat projektu MSWiA wystąpiło m.in. do Związku Gmin Wiejskich, Zarządów Głównych Związku OSP RP, Polskiego Czerwonego Krzyża, a taże GOPR i TOPR. Swoją opinię ma wyrazić także Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego. Jeżeli nie będzie opóźnień, projekt pod obrady rządu mógłby trafić jeszcze w lipcu. W takim układzie, Sejm mógłby zająć się projektem na jesień.
