Związek OSP położy łapę na odpisie z ubezpieczeń od ognia?
Do Sejmu RP wpłynął poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt autorstwa grupy posłów rządzącej koalicji zakłada m.in. przywrócenie udziału Związku OSP RP w podziale środków z obowiązkowego odpisu ubezpieczeń od ognia.
Grupa posłów Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi i Lewicy złożyła do laski marszałkowskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw.
Meritum proponowanych w ustawie zmian sprowadza się m.in. do rozszerzenia i otwarcia katalogu zadań ochotniczych straży pożarnych. Autorzy projektu zaproponowali tutaj zmianę treści art. 3 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, która (poprzez dodanie słów „w szczególności”) uczyni katalog zadań OSP otwartym. Do zadań OSP posłowie chcą również zaliczyć zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej i innym miejscowym zagrożeniom.
Za istotniejszą należy jednak uznać propozycję zmiany w ustawie o ochronie przeciwpożarowej. Propozycja posłów dotyczy zmiany zasad rozdziału środków pochodzących z obowiązkowego odpisu ubezpieczeń od ognia. Od wielu już lat zakłady ubezpieczeniowe zobowiązane są do przekazywania 10% sumy wpływów z ubezpieczeń od ognia Komendantowi Głównemu PSP na zadania z zakresu ochrony przeciwpożarowej. W obecnej formule – obowiązującej od 2017 roku – dysponentem całości tej puli jest Komendant Główny PSP. On też rozdziela ją po połowie na ochotnicze straże pożarne, a także Państwową Straż Pożarną oraz inne jednostki ochrony przeciwpożarowej.
Okazało się, że zmiana spowodowała centralizację rozdziału środków ubezpieczeniowych, niezwracanie uwagi przez dysponenta środków na potrzeby jednostek ochrony przeciwpożarowej lecz na przewidywane cele polityczne, które miały być zrealizowane w wyniku podejmowanych działań.
– przekonują w uzasadnieniu projektodawcy ustawy nowelizującej.
Ich zdaniem ustawą z dnia 21 kwietnia 2017 roku o zmianie ustawy o ochronie przeciwpożarowej:
ograniczono szereg wydatków, stosunkowo małych z punktu widzenia ich wysokości, lecz mających istotne znaczenie w funkcjonowaniu głównie ochotniczych straży pożarnych. Ponadto usunięto kontrolę społeczną przy wydatkowaniu środków.
Na tym jednak nie koniec. Autorzy projektu zarzucają obowiązującemu obecnie modelowi niezgodność z Konstytucją poprzez naruszenie wielu zasad konstytucyjnych: ochrony praw słusznie nabytych, ochrony interesów w toku, ochrony zaufania obywatela do państwa, niedopuszczalności dokonywania zmian obciążeń w zakresie danin publicznych w ciągu roku podatkowego, zasadę niedziałania prawa wstecz, czy też zasadę pomocniczości.
Autorzy projektu proponują w praktyce powrót do modelu jaki funkcjonował przed nowelizacją z 2017 roku.
Wówczas Komendant Główny PSP przekazywał połowę puli środków z ubezpieczeń od ognia Zarządowi Głównemu Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP, który następnie rozdzielał je między ochotnicze straże pożarne.
Następstwem obecnie proponowanej zmiany ustawy o ochronie przeciwpożarowej będzie optymalne wykorzystanie środków dla OSP. Podział środków będzie dokonywany adekwatnie do potrzeb, z uwzględnieniem innych źródeł finansowania ochotniczych straży pożarnych, co przyczyni się do bardziej racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi, przy zachowaniu nadzoru społecznego nad procesem podziału środków
– przekonują posłowie.
Uzyskane w ten sposób środki z założenia mają być przeznaczane na szeroko rozumiane zapewnienie gotowości bojowej, czyli zakup sprzętu pożarniczego, kursy kwalifikowanej pierwszej pomocy, budowę i modernizacje strażnic, ale również na propagowanie bezpieczeństwa pożarowego, czy też badania naukowe i działania racjonalizatorskie w zakresie bezpieczeństwa pożarowego i przeciwdziałania innym zagrożeniom.
W opinii autorów projektu ustawy:
Ten sposób dysponowania środkami na cele ochrony przeciwpożarowej nigdy nie był kwestionowany przez środowisko strażackie i zapewniał gospodarowanie środkami z najpełniejszym uwzględnieniem potrzeb OSP.
Zdaniem posłów nie było więc przesłanek do zmiany tego stanu rzeczy w 2017 roku, czyli niedługo po przejęciu władzy przez Prawo i Sprawiedliwość i jego koalicjantów.
W rzeczywistości jednak model sprzed 2017 roku często był krytykowany na różnych forach. Krytycy zwracali chociażby uwagę na podobno dosyć częstą praktykę powiązania przyznania środków z dokonaniem zakupów w związkowych sklepach. Stąd też pojawiają się obawy, że podobne praktyki mogą powrócić. Problem z uzyskaniem środków z ubezpieczeń będą miały z pewnością ochotnicze straże pożarne, które z różnych powodów funkcjonują poza Związkiem Ochotniczych Straży Pożarnych RP, a na równym poziomie prowadzą swoją działalność statutową.
Projekt do Sejmu został wniesiony w piątek (26.07). Marszałek Sejmu RP przekazał go do Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu, a także Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu. Nie nadano mu jeszcze numeru druku, więc nie wiadomo też kiedy mógłby trafić pod obrady.
Projekt z uzasadnieniem dostępny TUTAJ
Napisz do autora
